Barbara Forresi/
Në vitet ’70 dhe ’80 ishte një përvojë e zakonshme që, në familjet me fëmijë, para skenave të një filmi televiziv në të cilin protagonistët po i afroheshin një kontakti erotik, ishte një siklet i caktuar. Shpesh njëri prej prindërve, ndryshonte kanalin. Edhe në adoleshencë, takimi me imazhe seksualisht të qarta ishte i rrallë dhe sporadik, duke kërkuar përkushtim dhe iniciativë aktive.
Nuk ka nevojë të thuhet, kohët kanë ndryshuar. Çdo vit “Mountain View” publikon raportin” Zeitgeist”, lidhur me fjalët më të kërkuara në Google dhe në krye të renditjes, ekziston fjala “seks”. Vizitorët në “Pornhub”, vendi më i madh pornografik në web, panë rreth 92 miliardë video vitin e kaluar. Kemi shkuar nga një ekstrem në tjetrin. Sot, pornografia është lehtësisht e arritshme në çdo kohë të ditës, madje edhe për të rinjtë. Adoleshentët kthehen në internet për pyetje që nuk kanë marrë përgjigje diku tjetër: jo midis miqve, jo në shkollë ose në familje. Ata përdorin rrjetin për të shkëmbyer foto dhe video seksualisht të qarta dhe për të kërkuar eksitim.
Si ndikon kjo në kohët dhe mënyrat e sjelljes seksuale, por edhe në atë që djemtë dhe vajzat mendojnë dhe jetojnë në një nivel emocional? Çfarë përfshin një kërkesë “non-stop” e seksualitetit? Sipas një studimi të sapopublikuar në “Gazeta e adoleshencës”, abuzimi me materialet pornografike në adoleshencë po kontribuon në përhapjen e ndjenjave të pasigurisë dhe shqetësimit në lidhje me seksualitetin dhe një tendencë për të “objektivizuar” trupin, për një arritje më të vështirë të kënaqësinë. Djemtë të cilët bëjnë përdorimin më intensiv të pornografisë, jo vetëm përmbushin një pubertet të hershëm, por më shpesh u përmbahen stereotipave gjinore dhe rrezikojnë që të përjetojnë agresion në marrëdhëniet intime.
Pornografia ngjan me një imazh joreal të seksualitetit dhe marrëdhënieve, duke formuar pritshmëri që nuk do të përmbushen. Është thënë se, problemi me pornografinë nuk është se tregon shumë, por tregon shumë pak. Nuk ka intimitet të kuptuar si sfera e ndjenjave dhe dashurive. Nuk ka emocion përveç eksitimit, nuk ka frikë të zakonshme të zbulimit dhe zhveshjes, nuk ka siklet. Nuk ka nevojë, as melankoli. Ju nuk mund ta shihni nëse dikush është në dashuri, i turpshëm, i zënë ngushtë. Sa për kënaqësinë, ajo është gjithmonë e menjëhershme, e dukshme, ekstreme, pa ndryshime.Megjithatë, djemtë e besojnë atë. Sipas studimit të porositur nga Komisioneri i Fëmijëve dhe Shoqëria Kombëtare për Parandalimin e Mizorisë te fëmijët, të bëra vitin e kaluar nga “Universiteti Middlesex”, gjysma e adoleshentëve të intervistuar në këto çështje (53%) ndjejnë se, portreti absolutisht realist i seksualitetit vjen nga pornografia. Nuk është çudi, pra, që tek meshkujt rritet frika dhe pasiguria, ndërsa te femrat, frika e të mos pasurit këtë model të “performancës”, i cila nuk është gjithmonë konsensual.Në përmbledhje, zakoni i një përdorimi të hershëm dhe masiv të pornografisë, rrezikon duke nxitur frikën dhe pasiguritë që marrin adoleshentët, larg nga takimi me tjetrin, duke i privuar nga mundësia për të mësuar të merren me temën dhe për të menaxhuar ato çështje emocionale komplekse që çdo kontakt intim ngre. Të dhënat e fundit të censusit tregojnë se, mosha e “herës së parë” është rritur në 17 vjet. Ne do të përfundojmë deri në zgjedhjen dhe zgjidhjen më të lehtë nëpërmjet smartphoneve, ndoshta – në një të ardhme jo shumë të largët – do të biem në dashuri me një android ose me një zë, si në filma!
A nuk është e vërtetë se seksualiteti ka shumë pak pengesa, sfida dhe kulla që të ngjiten?
Foster Wallace, me zgjuarsi zakonore dhe ironi, shkruan: “Le të kthehemi për një moment në një kalorës për këtë vajzë të bukur, skenar që duket kaq epshor. Këtu vjen kalorësi me kalë në kështjellë, një litar është i gatshëm për t’u përdorur që ai të ngjitet. Por le të përpiqemi të imagjinojmë se, këtë herë, nuk ka asnjë pengesë për të kapërcyer; asnjë dragua që ta ketë frikë, të përballet, të luftojë, ta mundë. Le të imagjinojmë gjithashtu se, rruga e kalorësit drejt vajzës është krejtësisht e lirë nga pengesat, nuk ka dragua; kalaja nuk është e mbyllur; porta ngrihet automatikisht, si dera e një garazhi periferik. Dhe këtu, në brendësi të kështjellës, vajza veshur me veshje të brendshme Victoria Secret, të bëjë me gishtin tregues shenjë për t’iu qasur… Teknologjitë mund të na ndryshojnë vetëm nëse shkojmë bashkë me të. Nëse fytyra e përhapjes së disa zakoneve dhe në dritën e rreziqeve, do të bëhet e qartë për brezat e rinj, nuk do të jenë institucionet në kohë dhe kompanitë gati në marrjen e masave (një për të gjitha: duhen futur procedura të “verifikimit të moshës” për qasje në faqet pornografike).Por veçanërisht ne të rriturit, nuk duhet të harrojmë që t’i edukojmë me vlerën e vështirësisë, rrezikut, aventurës.
Seksi dhe adoleshenca
Siç dihet, adoleshenca fillon me pubertetin, domethënë me përfundimin e zhvillimit seksual nga pikëpamja riprodhuese dhe zgjat deri në zhvillimin e plotë fizik që përkon me moshën e rritur.Në 100 vitet e fundit, momenti i pubertetit është përafruar shumë dhe trendi duket se vazhdon. Për shembull, shfaqja e menstruacioneve të para ka ndodhur mesatarisht në gjysmën e dytë të shekullit të kaluar, rreth 17 vjeç, në krahasim me moshën 11-12 vjeç në vitet ’60 dhe në moshën 9 dhe 12 vjet aktualisht. Nga ana tjetër, pasja e autonomisë ekonomike ose njohja sociale e pjekurisë, gradualisht po ecën përpara dhe mund të arrijë 25-30 vjeç. Rrjedhimisht, periudha e adoleshencës e kuptuar në një kuptim më të gjerë, domethënë jo vetëm si zhvillim fizik, mund të zgjatet deri në 15 vjeç, ndërsa adoleshenca fiziologjike zgjat 6-7 vjeç.Adoleshenca është gjithashtu periudha në të cilën të rinjtë marrin pjekurinë e plotë seksuale, duke lëvizur nga aftësia e thjeshtë riprodhuese në vetëdijen e plotë të seksualitetit të tyre. Ky pasazh ndikohet thellësisht nga konteksti kulturor dhe shoqëror në të cilin jeton i riu. Modele të ndryshme kulturore, sociale dhe fetare shkaktojnë dallime të mëdha në sjelljen e të rinjve me të njëjtin zhvillim fiziologjik. Duke u zhvendosur nga kontrolli prindëror në përshtatjen sociale, i riu duhet të ndërtojë modelet e veta të sjelljes, gjithashtu seksuale, duke ndërmjetësuar ndërmjet modeleve të transmetuara nga prindërit dhe atyre të kontekstit shoqëror në të cilin ai/ajo jeton.Është e rëndësishme në këtë fazë, që personi i ri të marrë informacionin e duhur mbi anatominë dhe funksionin e organeve seksuale, mbi fiziologjinë e marrëdhënieve seksuale, mbi kontracepsionin dhe mbi sëmundjet seksualisht të transmetueshme. Prindërit mund të luajnë një rol të rëndësishëm në këtë proces formues, edhe nëse të rinjtë preferojnë të marrin vetë këtë informacion.
Djemtë dhe vajzat
Impulsi seksual manifestohet ndryshe te djemtë dhe vajzat. Te meshkujt nevojat biologjike janë specifike dhe kanë për qëllim lehtësimin e tensionit në orgazëm. Te femrat, dëshira seksuale është më pak specifike: është si një ndjesi e përhapur, e përfshirë nga emocionet.Impulset seksuale zakonisht lidhen me ndjenjat e dashurisë për vajzat dhe mund të jenë tërësisht të ndara për djemtë.Marrëdhënia e parë seksuale përjetohet ndryshe nga meshkujt dhe femrat.
Përfundime
Prindërit dhe shoqëria kanë rolin e informimit të adoleshentit, por është personi i ri që duhet të gjejë dimensionin e tij, madje edhe në sferën seksuale, në lidhje me kontekstin aktual në të cilin jeton.Sjellja, përtej lëvizjeve fiziologjike, përshtatet me situatën shoqërore gjithnjë në ndryshim. Nga pikëpamja e sjelljes seksuale, për shembull, për shkak të situatës së re të shkaktuar nga prania e AIDS-it, seksi i pambrojtur sot është më i rrezikshëm se në gjeneratën e mëparshme kur nuk kishte sëmundje të pashërueshme seksualisht të transmetueshme.Kjo nënkupton që, brezi i tanishëm duhet të përballet me emancipimin seksual me më shumë vëmendje dhe ndërgjegjësim se sa e kaluara e afërt, pa pasur nevojë të heqë dorë nga aspekti emocional dhe emotiv i seksualitetit.
*përkthyer nga www.ilsole24ore.com dhe www.benessere.com
Leave a Reply