Në një kohë ku pushteti shpesh sjell lodhje dhe shoqërohet me konsumim, kur tensione të reja nga valët e populizmit përçajnë qendrat politike, Rama ka siguruar një mandat të katërt radhazi. Duke komanduar kapital të rrallë dhe të konsiliduar politik, shumica e qartë e Partisë së tij Socialiste në kutitë e votimit është më shumë se një fitore, është një deklaratë, është një vulë. Megjithatë, paradoksi i e një fitore të thellë që garanton një kontroll të pakushtëzuar të pushtetit ekzekutiv dhe legjislativ, ngre shqetësime legjitime në lidhje me të ardhmen e pluralizmit politik dhe ekuilibrit demokratik në Shqipëri.
Pas triumfit zgjedhor të Edi Ramës, duartrokitjet brenda Shqipërisë ishin të menjëhershme dhe të natyrshme edhe pse publiku i vërtetë për fjalimin e tij të fitores mund të mos ketë qenë ulur në Tiranë, por në Bruksel, Berlin dhe Paris. I sapoardhur nga një fitore e fortë dhe I fuqizuar nga një mandate që i dha Partisë së tij Socialiste një shumicë të qartë – 83 vende në parlament , Rama qëndroi si një burrë shteti me aspirata kontinentale dhe jo si një Politian local në moment triumfi. Mesazhi i tij ishte i qartë: Shqipëria nuk po troket më në derën e Evropës, ajo po ecën me besim drejt saj, me Ramën si arkitektin e saj kryesor dhe fakt në terma simbolik dhe vizualë, Shqipëria e pas zgjedhjeve, nuk është dukur kurrë më afër Evropës.
Qeverisja e ardhëshme e Ramës pa rezistencë serioze të brendshme për kritikët e tij, paraqet autoritarizëm i butë në paketimin evropian, ndërsa për mbështetësit e tij, ky është çmimi i transformimit kombëtar në një rajon ku fragmentimi gjithmonë ka penguar progresin. E qartë që me Partinë Demokratike ende të zhytur në fragmentimin e brendshëm dhe zërat e shoqërisë civile gjithnjë e më të heshtur, Shqipëria përballet me një paradoks: një qeveri më të fortë, por potencialisht një demokraci më të dobët.
Megjithatë, duke analizuar fitoren, duhet të shohim edhe përtej numrave sepse fitoret e mëdha shpesh vijnë me përgjegjësi të madhe. Edi Rama është një figurë politike që përzien karizmën, nacionalizmin dhe ambicien evropiane. Tani ai duhet të kalojë nga mënyra e fushatës në burrë shteti, sepse trashëgimia e tij nuk do të gjykohet nga sa zgjedhje fiton, por nga shëndeti demokratik i Shqipërisë kur ai përfundimisht të largohet (kur do dojë ai).
Një dhomë plot me Evropë, por pa çelës për derën: Bulevardët e Tiranës kanë parë shumë gjëra, protesta, tranzicione, vizita nga papë dhe president por kurrë më parë kryeqyteti shqiptar nuk kishte shërbyer si një epiqendër diplomatike për një kontinent në krizë. Komuniteti Politik Evropian zbriti në Tiranë me forcë të plotë, një ngjarje që i shtoi dhe më shumë jehonë fitores vetëm disa ditë pas. Duke e trajtuar atë si një skenë, lloji i diplomacisë së Ramës përziu talentin artistik me realizmin e llogaritur , një tipar që i ka befasuar dhe i ka ndarë bashkëbiseduesit evropianë. Duke folur dhe u sjellur në gjuhën e elitës evropiane, ai pozicionoi Shqipërinë jo vetëm si një vend kandidat, por si një partner në energji, migrim dhe mbrojtje në një epokë pasigurie kontinentale. Pjesërisht, është karizma e tij ajo përzierje e rrallë e burrështetasit, artistit dhe takticientit të aftë.
Në realitet, Tirana i dha Evropës më të mirën e saj, siguri, simbolikë, mikpritje dhe një kujtesë se “limitet” e Evropës janë aty ku shpesh janë rreziqet më të larta. A do ti jep Evropa më të mirën e saj në këmbim një vendi të vogël me një kujtesë të gjatë dhe durim të shkurtër për padrejtësinë e që mund të kontribuojë në mënyrë kuptimplote në të ardhmen e Evropës?!
Ky samit ishte një provë stresi për shpirtin politik të Evropës. Ndërsa lufta vazhdon në skajin e saj lindor dhe populizmi zien në të gjithë thelbin e saj, udhëheqësit mbërritën në Tiranë me frikëra, strategji dhe prioritete të ndryshme. Franca dëshiron autonomi strategjike, Gjermania dëshiron stabilitet, shtetet lindore duan siguri, Mbretëria e Bashkuar dëshiron rëndësi. Po Ballkani? Me një kërkesë shumë të thjeshtë, të ndalojnë së prituri.
Presioni i qetë i një fqinji të zhurshëm- hija e Ramës mbi Vardar: Në Ballkan, rezultatet e zgjedhjeve shpesh provokojnë e ndonjëherë, ato poshtërojnë në heshtje. Edi Rama siguroi një mandat të katërt historik si kryeministër i Shqipërisë me një buzëqeshje, një ngritje shpatullash dhe 83 vende në parlament , të mjaftueshme për të qeverisur pa një pëshpëritje opozite. Por ndërsa shtypi ndërkombëtar vlerësoi stabilitetin e Shqipërisë, “shqetësim” delikat u ndje edhe përtej Liqenit të Ohrit. Në Maqedoninë e Veriut, fitorja e Ramës nuk erdhi si frymëzim, por si një provokim dhe jo sepse Rama është një kërcënim por sepse suksesi i tij e bën ngërçin tonë politik shumë më të vështirë për t’u injoruar.
Rama nuk fiton vetëm për shqiptarët në Shqipëri, ai ngre standardin për shqiptarët në Maqedoninë e Veriut dhe kjo padyshim që nuk u pëlqen të gjithëve në Shkup. Sepse këtu, bashkëjetesa etnike është ende diçka që ne e negociojmë me delikatesë, ndërsa Rama nuk e negocion atë, ai e zotëron atë.
Ndërkohë, në Shkup, ne jemi ende të bllokuar në një amulli kushtetuese, debate për identitetin dhe një klasë politike që e trajton reformën si një zbavitje, jo si një detyrë. Është interesante që edhe kritikët e Ramës e admirojnë atë që ai bën me pushtetin ndërsa të tanët as nuk dinë çfarë të bëjnë me opozitën.
Gjithsesi, sfida e Ramës është të sigurojë që ky identitet i dyfishtë – eurofil dhe taktizues ballkanik, të mbetet një model ekuilibri në arenat politike fqinje, në ruajtjen e harmonisë midis aspiratave të tij evropiane dhe instinkteve rajonale , diçka që vazhdon të sfidojë strukturat udhëheqëse përtej kufijve të Shqipërisë.
Leave a Reply