Më 28 mars, një stuhi e rërës zbriti në Pekin si një sulm me armë kimike, duke nxjerr pajisjet e monitorimit të ndotjes jashtë funksionit dhe zvogëlimin e dukshmërisë në disa metra. Të njëjtën ditë qeveria kineze njoftoi se Kim Jong Un, udhëheqësi i Koresë së Veriut, kishte takuar homologun e tij kinez, Xi Jinping, në Pekin, duke nxitur spekulime diplomatike dhe duke lënë shpresat për bisedime rreth armëve bërthamore të Koresë së Veriut, të veniten.
Vizita e zotit Kim u mbulua me fshehtësi që nga momenti kur një tren i blinduar, i ngjashëm me atë që babai dhe gjyshi i tij përdorën për udhëtime jashtë vendit, mbërriti në stacionin e Pekinit, pa paralajmërim. Misteri vazhdoi gjatë qëndrimit të tij dy-ditor, takimin e parë të zotit Kim me kreun e një shteti dhe udhëtimin e tij të parë të huaj që kur mori pushtetin në vitin 2011. Vizita nuk u konfirmua që kishte ndodhur derisa ai u kthye në Phenian. Por nëse kjo vizitë shtoi enigma të reja për gjeopolitikën e Azisë Veri-Lindore, ajo gjithashtu bëri disa gjëra më të qarta.
Udhëtimi afirmon rolin qendror të Kinës në ruajtjen e paqes në rajon, pas një stuhie të veprimtarisë diplomatike që kishte zhvendosur fokusin në Korenë e Jugut dhe Shtetet e Bashkuara. Marrëdhëniet midis Kinës dhe “vëllait të vogël” të saj janë tensionuar rëndë nga programi i z. Kim për armët bërthamore. Vitin e kaluar Z. Xi dha një paralajmërim se “asnjë vend nuk mund t’i lejojë vetes të tërhiqet në vetë-izolimin”, e cila u konsiderua gjerësisht si një shigjetë ndaj z. Kim. Kur presidenti kinez dërgoi një të dërguar të posaçëm në Korenë e Veriut, Kim nuk pranoi ta takonte atë. Por tërheqja nuk do të thotë thyerje. Këtë herë, toni i fjalimit të mirëseardhjes së Z. Xi ishte lehtësues. Xinhua, agjencia e lajmeve e Kinës, e citoi atë duke thënë se “ne e vlerësojmë shumë këtë vizitë” dhe duke iu referuar “përpjekjeve të mëdha që Koreja e Veriut ka bërë” drejt përmirësimit të situatës në gadishullin Korean. Në diplomacinë komuniste, duket, zakonet e vjetra vdesin të fundit.
Kthimi në udhë
Për z. Xi, vizita mund të vijë si një lehtësim. Kinezët u alarmuan në fillim të marsit kur Z. Kim ofroi të takonte Donald Trump për bisedime të drejtpërdrejta dhe presidenti amerikan pranoi. Ata kishin frikë se u përjashtuan nga negociatat dhe u lanë të përballeshin me kërcënimet e z. Trump për një luftë tregtare pa pasur asgjë për të ofruar mbi Korenë e Veriut. Optimistët në Pekin tani shpresojnë se, pas vizitës së z. Kim, Xi mund të jetë në gjendje të kufizojë disa nga rreziqet e samitit të ardhshëm me z. Trump. Shpresa është që, në qoftë se bisedimet shkojnë mbrapsht (që duket shumë e mundur), Kina ka më shumë gjasa të hyjë në ndihmë. Pak pas samitit, Kina njoftoi se një nga zyrtarët e lartë të politikës së jashtme, Yang Jiechi, do të vizitojë Korenë e Jugut për bisedime – si dëshmi e mëtejshme e angazhimit kinez.
Duke e parë nga këndvështrimi i Koresë së Veriut, vizita e zotit Kim duket si një përpjekje për të siguruar veten se aleati më i rëndësishëm i vendit të tij dhe mbështetësi kryesor financiar qëndron pas tij ndërsa fillon një periudhë të rrezikshme diplomacie. Në fund të prillit zoti Kim do të mbajë një takim të nivelit të lartë me presidentin e Koresë së Jugut, Moon Jae-in, që do të pasohet nga ai me z. Trump, ndoshta në maj. Në Pekin ai konfirmoi se të dy takimet do të zhvilloheshin. Udhëtimi erdhi disa ditë përpara planifikimit kur zyrtarët e Veriut dhe të Koresë së Jugut do të bënin përgatitjet përfundimtare për samitin me z. Moon. Z. Kim nuk mund të përballojë të grindet me Kinën tani.
Komentet e tij në Pekin për denuklearizimin e gadishullit Korean gjithashtu ngriti shpresat se ai mund të ketë moderuar disi qëndrimin e tij. Xinhua e citoi atë duke thënë se nëse Koreja e Jugut dhe Amerika iu përgjigjën përpjekjeve të tij “në mirëbesim” dhe ndërtojnë një “atmosferë paqësore dhe të qëndrueshme”, atëherë çështja e denuklearizimit mund të zgjidhej. Ai i tha z. Xi se ai është ende i angazhuar për arritjen e këtij qëllimi.
Por gjuha e tij nuk ndryshoi shumë nga komentet e mëparshme publike të Veriut. Në Korenë e Veriut, ndërtimi i një “atmosfere paqësore dhe të qëndrueshme” nënkupton tërheqjen e trupave amerikane nga gadishulli dhe fundi i aleancës ushtarake amerikane me Korenë e Jugut dhe Japoninë, të cilat janë të gjitha të parealizueshme. Megjithatë, administrata Trump përmendi vizitën e Z. Kim në Pekin si dëshmi të mëtejshme se fushata e Amerikës e presionit maksimal ishte rreth “krijimit të atmosferës së duhur për dialogun me Korenë e Veriut”. Stuhia e rërës që mbulonte Pekinin duket një imazh i përshtatshëm edhe për këtë atmosferë./The Economist – Lexo.al/
Leave a Reply