Me gjithe kete ububu si mendoni se po e perjetojne njerezit qe tashme rezultojne te prekur nga Covid 19?!
Sigurisht, nuk paraqesin realitetin numrat neper statistika, sepse minimumi jane 10 fishi i tyre. Ky eshte stimimi qe i beri Italia e Gjermania, gjate pikut te pandemise raportit testim/identifikim.
Praktikisht atje numrat reale shkuan deri 10 here me shume se sa ata qe u identifikuan dhe raportuan nga testet e ushtruara. Une jam e idese qe ne Shqiperi mund te arrije edhe 20 here me shume. Por ky s’eshte aspak problemi dhe ne s’kemi pse trembemi nga kjo.
Qe ky virus do te perhapet dhe do te preke pjesen derrmuese te shoqerise, kjo eshte e paevitueshme, jo vetem ne Shqiperi, por ne te gjithe boten. Fati i mire dhe karantinimi i shpejte beri, qe ne ta shtyjme pikun tone, ne vere dhe ne rrethana te nje virusi me te dobet. Fakti qe virusi po prek kryesisht te rinjte, eshte deshmi e rendesishme e kesaj.
Kjo nuk do te thote se viruset kane protokoll takimesh (per te paaftet dhe delirantet kopjac ne internet) dhe qe ne dimer merren me te moshuarit e ne vere me te rinjte. Por vecantia qendron te risia e infektimit te njeriut nga ky virus.
Covid 19 ka populluar organizmin e njeriut per here te pare ne fundin e 2019, duke bere qe imuniteti te hyje ne nje stad te menjehershem dhe te forte mbrojtje, aq sa ne fillimet e veta, ne disa raste, pavarsisht se shume te rralla, edhe ne njerez te shendetshem, ka arritur te shkaktoje nje varg reaksionesh autoimune, ne mushkeri, veshka etj, gje qe tregon se trupi ka filluar te sulmoje veten, nga paaftesia per te identifikuar agjentin e ri.
Kjo qe edhe arsyeja pse u kthye ne emergjence perdorimi i medikamenteve si tocilozumab, etj, te cilet perdoren per patologji te tjera, me pasoje po te njejtat reaksione autoimune dhe kuptohet qe nuk ishin per te trajtuar Covid 19 ne vetvete, por per te ulur hipereksitimin e sistemit imunitar i cili po perballej me kete agresor per here te pare.
Per ta kuptuar me thjeshte, meqe edhe e kemi quajtur armik, mund te marrim si krahasim nje ushtri te panjohur, e cila sulmon papritmas nje shtet. Aspak i cuditshem, mbetet fakti qe me te dobtit, me te semuret, me te moshuarit, do te jene edhe ata qe do te rezistojne me pak dhe do te dorezohen te paret. Pjesa tjeter do te vazhdoje rezistencen deri kur fuqite te arrijne njefare ekuilibri dhe te pasohet nga momenti i negociatave.
Ne rastin e virusit kemi fazen e pershtatjes. Kjo s’do te thote qe edhe kjo faze nuk ka dhimbjet e veta, sepse edhe po te bejme nje vaksine perjetojme dy dite lodhje, temperature e heqje barku, por ajo cfare eshte e rendesishme dhe na intereson te thuhet, eshte se faza e mosnjohjes se ketij rrezik ka kaluar dhe kjo eshte me shume se gjysma e punes.
Mjeket dhe specialistet relatore nuk kane pse te kapen me ne gjendjen habitore te fillimit, kur nga padija, perhapnin panik per te qene brenda. Sot dihet fare mire ecuria e problemit. Trupat tane po pershtaten, ashtu sic kemi miliona vjet qe e bejme me cdo organizem qe na rrethon. A do te kete raste njerezish vulnerabel, qe do ta kalojne me me pasoja? Patjeter.
A duhet te bejme kujdes, qe t’i ruajme keta njerez me vulnerabel nga perballja me volume te larta Covid-19? Eshte detyre dhe mban pergjegjesi morale e penale gjithsecili, qe nuk mban masken dhe distancen, si dhe nese ka shenja qe po kalon covid apo eshte testuar dhe nuk qendron per 14 dite larg te moshuarve, njerezve me semundje shoqeruese, duke informuar cdo njeri qe i afrohet per infeksionin e vet dhe duke mos frekuentuar vende publike, por njekohsisht duke qendruar ne kontakt me natyren, diellin e ajrin e paster. Te beje ecje te vetmuara, qofte edhe ne oborr te shtepise, terrace pallati, ne ballkon te beje 1000 ecejake, derisa ta ndjeje se eshte lodhur. Ajri i paster, oksigjeni, dielli mbeten karikuesi kryesor i jetes se bashku me gjendjen psikologjike. Mjek dhe specialiste te nderuar mos harroni se nuk ka ilac, qe para se te licensohet, te mos kaloje edhe proven krahasuese me placebo. Pra psikologjia ne mjekesi ka rol po aq kryesor sa edhe mjekimi.
Nese njerezit do te shohin e degjojne nga televizori, gazeta, perdite kaq u semuren, kaq vdiqen, kaq rrezikojne etj, do ta perjetojne me shume traume situaten e tyre. Me kete nuk dua te them qe te mos jemi transparent. Perkundrazi une jam dakord te thuhen shifrat e sakta te te infektuareve, ku mjeket qe perballen, perfshire ketu edhe z. Pipero e dine me mire se une, qe jane me dhjetera here aq. Eshte e kote t’i fshehim, gjoja per te mos hapur panik. Ky eshte nje virus qe do ta kontaktojme te gjithe pa perjashtim.
Paniku perhapet nga mungesa e profesionalizmit ne protokolle spitalore dhe tendenca njerezore per te ngaterruar protagonizmin me heroizmin. Mjeket e dine se sa eshte norma e vdekshmerise nga infeksionet pulmonare cdo vit.
Nuk ka pikepresje ndryshimi as kete vit. Po ashtu e dine shume mire, qe spitali perballet perdite me te semure qe vuajne nga disa patologji dhe imuniteti i tyre eshte aq i dobesuar, sa edhe infeksioni me banal iu kushton jeten.
Nje mjek di ta beje kete dallim, por ne veshet e nje individi me profesion tjeter, ka tingellim te keq, sidomos kur fryhet dhe shitet si rrezik i madh, gjoja me qellimin e mire, per te detyruar njerezit te jene me te kujdesshem. Kjo ben dem me te madh se perhapja e infeksionit ne vetvete. Sikur edhe nje rast ne dite te propagandohet me buje si i vdekur nga Covid 19, nderkohe qe poshte lajmit, ne kllapa dhe me germa te vogla, shkruhet se vuante edhe nga nje patologji ne stad terminal, te njerezit e thjeshte, sidomos ata te prekur edhe vete nga Covid 19, e gjithe situata e tyre psikofizike do te perkthehet ne nje gjendje depresive dhe paaftesie per t’u perballur me semundjen.
Truri i njeriut eshte i lidhur me perjetimin e jo me statistiken, prandaj kjo lloj telenovele rrezikon me shume se Covid, shendetin tone. Duhet te mesojme nga disfatat e vendeve fqinje dhe mosnjohja fillestare e tyre per ta menaxhuar.
Kemi rastin e Italise qe sot po heq picirin te largoje nga vetja damken e te semurit dhe viktimes, e cila nuk i solli asnje te mire. Menaxhimi i ftohte, me arsye, te pakten tani qe e dime se c’eshte ne gjendje te beje ky virus, marrja e masave per kura dhe shtreter ne spital si edhe ndergjegjesimi konstant i qytetareve, duke iu treguar te verteten atyre per kete infeksion normal dhe jo duke i tmerruar, do te na ndihmoje te gjitheve ta kalojme me normalitet kete situate te pashmangshme. S’ka as edhe nje mjek, politikan, shkencetare, gazetare, te papune ose me pune, qe nuk do ta kaloje, shtrire apo kembe. Rendesi ka te ruajme arsyen dhe te mendojme se sa kohe jetojme do te perballemi edhe me infeksione.
Kjo qe po ndodh sot i ngjan fiks nje procesi te madh vaksinimi kolektiv, qe po na ben natyra dhe kush e ka ndare mendjen te hyje ne panik, per nje situate te pashmangshme dhe me te madhe se ne te gjithe bashke, ta beje ne shtepine e vet, por t’i ndalohet ta ushtroje ne publik, sepse eshte me e rrezikshme se sa te dalesh pa maske. Transmetimi heret a vone do te jete i paevitueshem, paniku po!
Leave a Reply